Lecznicza moc kwiatów leszczyny

Dobroczynne właściwości męskich kwiatów leszczyny

W ziołolecznictwie kwiat leszczyny (Flos coryli) stosowany był w formie naparów, syropów, nalewek i balsamów już kilkaset lat temu jako wsparcie w dolegliwościach układu moczowego, zaburzeniach hormonalnych i infekcjach gardła.

Gemmoterapia – gałąź fitoterapii opierająca się na wykorzystaniu młodych elementów roślin: pączków kwiatowych, liściowych i pędów. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa gemma czyli: „pączek”, ale i „drogi kamień”. Młode części roślin różnią się diametralnie od dojrzałych organów koncentracją składników odżywczych – są jak szot witaminowy, który możesz zerwać prosto z gałązki.

Kwiaty leszczyny zawierają duże ilości flawonoidów (kemferol, mirycetyna, rutyna i kwercetyna), trójterpeny, fitohormony, fitosterole, kwasy: chlorogenowy, betulinowy, katechinowy, benzoesowy oraz alantoinę, salicylany, fitochinony, śluzy, garbniki, olejki eteryczne, białko i troszkę żywic.

Dojrzałe, męskie kwiaty leszczyny obsypane pyłkiem. Zdjęcie: Danka

Męskie kwiaty leszczyny - działanie:

Przeciwzapalne
Antyseptyczne
Moczopędne
Odtruwające
Delikatnie ściągające
Przeciwwysiękowe
Napotne
Estrogenne
Uspokajające

Kwiaty leszczyny – zastosowanie:

Infekcje dróg oddechowych
Infekcje układu moczowo-płciowego
Obniżona odporność
Nieżyty układu pokarmowego i zatrucia
Trudno gojące się rany i obrzęki
Łagodząco w problemach skórnych
Przerost gruczołu krokowego
Zapalenie gruczołów mlekowych
Pomocniczo w niedoborze estrogenów

Leszczyna – jak ją rozpoznać i gdzie jej szukać?

Leszczyna pospolita, orzeszyna, orzech laskowy (Corylus avellana) - gatunek okazałego krzewu z rodziny brzozowatych (Betulaceae), który zwykle dorasta do ok. 5-6 metrów. Zdarza się, że przybiera formę drzewa (nawet do 8 m) o miotlastej koronie. To roślina jednopienna, co oznacza, że na jednym okazie znajdują się zawsze kwiaty i męskie, i żeńskie. Znajdziecie ją w prawie całej Europie (z wyjątkiem północnej Skandynawii), ale i na Kaukazie i w Azji Mniejszej. W Polsce rośnie w lasach liściastych, łąkach, przy brzegach rzek, na terenach lekko podmokłych, ale i suchych - dobrze odnajduje się w prawie każdych warunkach.

Leszczynę o tej porze roku poznać możemy po gładkiej, cienkiej, popielatej korze i wielu, lekko ukośnych, niegrubych pniach oraz odroślach. Gdy zakończy się kwitnienie (mniej więcej w kwietniu), na gałązkach pojawiają się liście. Blaszki liściowe są dość duże (5-10 cm) i charakterystyczne: szeroko owalne, o brzegach podwójnie piłkowanych, zaostrzone na końcu. Osadzone na krótkich (10 mm) ogonkach, wyrastające skrętolegle i pojedynczo. Obie strony liści z początku pokryte są miękkimi włoskami, z czasem jednak wierzch staje się matowy, pozbawiony owłosienia i głęboko zielony.

Kwiaty męskie i żeńskie – jak je odróżnić?

Leszczyna jest najwcześniej kwitnącą rośliną drzewiastą rosnącą na naszych terenach – proces ten zaczyna się w lutym, a kotki pojawiają się już w grudniu, czyli na dłuuugo przed pojawieniem się liści!

Kwiaty męskie

Najcenniejsze i najłatwiejsze do dostrzeżenia, gdyż zebrane są w długie (10 cm), zwisające kwiatostany, wyrastające w małych grupkach (po 2-4 sztuki). Z początku twardawe i zielonkawe, szybko obsypują się obficie żółtym pyłkiem, który roznoszony jest przez wiatr. Warto przed spożyciem spróbować kawałeczek i obserwować, czy nie pojawia się reakcja alergiczna, gdyż pyłek ten – choć bardzo cenny - bywa silnie uczulający.
Kwiaty żeńskie

Pojedyncze, małe (4-8 mm) pąki otoczone łuskami o różnej barwie – w zależności od ilości słońca, jaką mają zapewnioną (te lepiej nasłonecznione są bardziej brunatne, zielone pojawiają się przy mniejszej ilości promieni słonecznych). Kwiaty schowane są w pąkach (nawet na długo po zapyleniu) i tylko delikatnie widoczne są intensywnie różowe znamiona. W czerwcu dostrzec już można zawiązki owoców. Są bezpieczniejsze dla alergików.

Tutaj z kolei żeński kwiat leszczyny! Tych nie zbieramy. Zdjęcie: istock

Kwiat leszczyny – jak stosować?

Możesz zjeść je świeżutkie, zamrozić, zmacerować, zrobić z nich syrop, intrakt, napar, czy nawet octowy ekstrakt. Zebrane kwiaty warto wysuszyć na papierze, a następnie przechowywać w chłodnym miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku.

Napar:

1 łyżeczkę suszonych kwiatów zalej 200 ml wrzątku. Zaparzaj pod przykryciem przez ok. 25 minut. Stosuj 2-4 razy dziennie.

Intrakt:

Kwiaty leszczyny zalej gorącym alkoholem (35-45 % - temperatura ok. 80°C) w proporcjach 1:5. Przelej mieszankę do sterylnych butelek i odstaw na kilka tygodni w ciemne miejsce. Pamiętaj, by codziennie wstrząsać. Po tym czasie odcedź nalewkę. Przechowuj w chłodnym, ciemnym miejscu.

Okład:

Rozdrobnione kwiaty leszczyny zalej niewielką ilością wrzątku i poczekaj, aż trochę przestygnie – powinna powstać ciepła, gęsta papka, którą nakładamy na zmienione chorobowo miejsce (stawy, rany, piersi). Owiń bandażem lub gazą, a po godzinie zdejmij okład.